Οι παθήσεις του θυρεοειδούς είναι συχνές και αφορούν έως και το 20% του πληθυσμού. Η αντιμετώπισή τους, ανάλογα με την αιτία, περιλαμβάνει υποκατάσταση των θυρεοειδικών ορμονών, αντιθυρεοειδικά φάρμακα και σε ορισμένες περιπτώσεις χειρουργική θεραπεία.
Η φυσιολογική λειτουργία του θυρεοειδούς εξαρτάται από αρκετά διατροφικά συστατικά:
Το ιώδιο είναι απαραίτητο για τη θυρεοειδική λειτουργία και πρακτικά ο θυρεοειδής είναι το μόνο όργανο του ανθρωπίνου σώματος που το χρησιμοποιεί. Οι θυρεοειδικές ορμόνες Τ4 και Τ3 περιέχουν ιώδιο και η ανεπάρκειά του προκαλεί θυρεοειδική δυσλειτουργία.
Το σελήνιο είναι ιδιαίτερης σημασίας για τη σύνθεση των θυρεοειδικών ορμονών. Ο θυρεοειδής περιέχει μεγάλη ποσότητα σεληνίου, το οποίο προστατεύει από βλάβη λόγω οξειδωτικού στρες, και η ανεπάρκειά του προκαλεί προβλήματα στη λειτουργία του θυρεοειδούς.
Ο ψευδάργυρος και το μαγνήσιο είναι επίσης σημαντικά για την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών σε φυσιολογικές συγκεντρώσεις.
Ο σίδηρος χρησιμοποιείται για τη μετατροπή της Τ4 σε Τ3, την δραστική μορφή θυρεοειδικής ορμόνης. Η σιδηροπενία συνδέεται συχνά με θυρεοειδική δυσλειτουργία, ως αιτία, αλλά και ως αποτέλεσμα.
Η βιταμίνη D έχει σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του ανοσοποιητικού και ανεπάρκειά της έχει συνδεθεί, εκτός από προβλήματα στον μεταβολισμό των οστών, και με αυτοάνοσα προβλήματα θυρεοειδούς.
Οι βιταμίνες του συμπλέγματος B, ιδίως η Β12 και το φυλλικό οξύ, είναι απαραίτητες για την ιδανική θυρεοειδική λειτουργία και επηρεάζονται στις παθήσεις του θυρεοειδούς.
Μια ισορροπημένη διατροφή είναι σημαντική για τη διατήρηση της υγείας του
θυρεοειδούς. Για πολλούς λόγους όμως αυτό δεν επιτυγχάνεται, με αποτέλεσμα την ανάγκη
λήψης συμπληρωμάτων. Ειδικές ομάδες πληθυσμών με πρόσθετες ανάγκες αποτελούν όσοι
ακολουθούν περιοριστικές δίαιτες (πχ vegan), έχουν άστατη διατροφή ή οι πάσχοντες από
δυσαπορρόφηση, γυναίκες σε κύηση/θηλασμό, όπως και κάτοικοι χωρών με έλλειψη ιωδίου/
σεληνίου.
ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ
Αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα (Hashimoto): Είναι η συχνότερη αιτία υποθυρεοειδισμού, ο
οποίος αντιμετωπίζεται με θεραπεία υποκατάστασης με θυρεοειδική ορμόνη. Συχνά,
ασθενείς με Hashimoto έχουν ελλείψεις θρεπτικών συστατικών, κυρίως λόγω μειωμένης
απορρόφησής τους. Είναι σημαντική μία πλούσια διατροφή σε σελήνιο, αλλά συχνά
παρατηρούνται και ανεπάρκειες σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, όπως ο σίδηρος,
ο ψευδάργυρος, η Β12 και η βιταμίνη D.
Αυτοάνοσος υπερθυρεοειδισμός (Graves): Η συχνότερη αιτία υπερθυρεοειδισμού, που
μπορεί να οδηγήσει και σε θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια. Η χορήγηση σεληνίου έχει
απόλυτη ένδειξη στην οφθαλμοπάθεια Graves, αλλά τα τελευταία χρόνια αναδεικνύεται
και η σημασία της βιταμίνης D.
Σε περίπτωση γνωστής αυτοανοσίας του θυρεοειδούς σε κατοίκους περιοχών με επάρκεια
ιωδίου, συστήνεται η αποφυγή υπερέκθεσης σε ιώδιο για την πρόληψη επιδείνωσης της
θυρεοειδοπάθειας.
Σημαντικό είναι να τονιστεί ότι η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής, μεταξύ των οποίων και
όσα σχετίζονται με τη θυρεοειδική λειτουργία, πρέπει να είναι εξατομικευμένη και να
αποφασίζεται κατόπιν συζήτησης με Ενδοκρινολόγο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις ειδικές
διατροφικές ανάγκες και συνήθειες του ασθενούς.